İran, Zengezur Koridoru'nun Washington'un kontrolünde olmasından endişeli
İran Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkian, Kafkasya'daki sorunların 'bölge dışı güçlere havale edilmemesi' gerektiğini, Azerbaycan-Ermenistan barış görüşmelerine de destek verdiklerini ifade etti. Tahran, ABD'nin öncülüğünde imzalanan ve 'Trump Rotası' adı verilen Zengezur Koridoru'nun jeopolitik riskler doğurduğunu belirtiyor.
Pezeşkian, resmi ziyaret için bulunduğu Erivan’da Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ile bir araya geldi. Pezeşkiyan, görüşme sonrasında düzenlenen ortak basın toplantısında “Kafkasya’daki sorunların bölge dışı güçlere havale edilmesi, bölgedeki durumu yalnızca daha da karmaşık hale getirecektir” dedi.
“İran, Azerbaycan ile Ermenistan arasındaki barış görüşmelerini destekliyor” diyen İran Cumhurbaşkanı, “Hem hükümet hem de İran İslam Cumhuriyeti’nin Dini Lideri, Ermenistan ile ilişkilerin tüm alanlarda genişletilmesi gerektiğine inanıyor” diye konuştu.
Pezeşkiyan, ayrıca sosyal medya platformu X hesabından yaptığı paylaşımda da, “Ermenistan Başbakanı ile yaptığım görüşmede, İran İslam Cumhuriyeti’nin Ermenistan’ın egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumaya ve iki ülke arasındaki sıcak, sürekli ilişkileri sürdürmeye kesin olarak inandığını vurguladım. Ortak sınırlarımız yakınındaki üçüncü taraf güçlerin varlığına ilişkin endişelerimiz tamamen giderilmelidir” ifadelerini kullandı.
Pezeşkiyan’ın açıklamaları, 8 Ağustos’ta ABD arabuluculuğunda Ermenistan ile Azerbaycan arasında imzalanan ve Washington’a Zengezur geçiş koridorunu geliştirme ve işletme hakkı tanıyan barış anlaşmasının ardından geldi. Yeni adıyla Uluslararası Barış ve Refah için Trump Rotası (TRIPP) olarak anılan bu güzergâhın inşasıyla Azerbaycan ve ana vatandan kopuk olan Nahçıvan bölgesi arasında demiryolu, enerji ve kara yolu bağlantıları kurulacak.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Washington’da imzalanan anlaşma sonrasında “iki ülke arasındaki barışı teşvik etmedeki paha biçilmez rolü” dolayısıyla ABD Başkanı Trump’ı Nobel Barış Ödülü’ne aday göstermek istediklerini ve Paşinyan’ın bu görüşe katıldığını söylemişti. Daha önce benzer bir öneri İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu tarafından da gündeme getirilmişti.
Tahran projenin jeopolitik sonuçlarından endişeli
Tahran, jeopolitik risk olarak nitelendirdiği projenin Ermenistan ve Gürcistan üzerinden Karadeniz ticaret yollarına ve Rusya’ya erişimini kaybetmesine yol açabileceğinden endişe duyuyor. Proje kapsamında kurulacak güzergah İran’ın Ermenistan ile olan kısa sınırının tamamını baypas edecek. İran’ın endişelerini artıran diğer unsurlar, ticaret rotasının güvenliğini ABD’li bir şirketin sağlamasının bekleniyor olması ve Azerbaycan’ın yakın müttefiki İsrail’in bu koridoru İran’ı daha da istikrarsızlaştırmak için kullanma olasılığı.
’’Ermenistan İran’ın kırmızı çizgilerini biliyor’’
İran Dışişleri Bakanı Abbas Arakçi de haftasonu İran devletine bağlı haber ajansı IRNA’ya yaptığı açıklamada, Pezeşkian’ın Ermenistan ziyaretinin “Güney Kafkasya’nın jeopolitik haritasında herhangi bir değişikliğin olmamasını güvence altına almak” ve “İran’ın endişelerini yeniden dile getirmek” için fırsat olacağını söyledi. Tarafların bu konuda güven verici bir mekanizma geliştirmeye çalışacağını belirten Arakçi, Ermenistan yetkililerinin İran’a “İran’ın kırmızı çizgilerini bildiklerini ve gelecekte bunlara saygı göstereceklerini” söylediğini aktardı. Arakçi, “Yine de bu meseleyi çok yakından takip etmeye devam edeceğiz” dedi.
Bakmadan Geçme
