Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan F-35 Açıklaması

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, yeni yasama yılı dolayısıyla TBMM Tören Salonu'nda resepsiyon verdi. Resepsiyona katılan Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir gazetecinin, ABD Başkanı Donald Trump ile görüşmesini hatırlatarak, F-35 ile ilgili sorusu üzerine,

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 'Biz onlara dedik ki 'parayı verdik, siz hala F-35'leri vermediniz. Bu kadar. Şimdi takibini yapıyoruz.' dedi.

PEKİ NE OLMUŞTU?
Türkiye Savunma Sanayi Müsteşarlığı'nın 2000'li yılların başlarından itibaren hava savunma sistemi için açtığı ihalelerde sonuç alamadı. 2011'de Suriye iç savaşının başlaması Türkiye'ye dönük hava saldırısı tehditlerinin artmasına neden oldu. ABD tarafından kurulan Patriot sistemlerin kaldırılmasıyla Türkiye hava savunma sistemi arayışına girdi.

ABD, Türkiye'nin S-400 sistemlerine birçok nedenden dolayı karşı çıkıyor:

NATO'nun en stratejik üyelerinden birisi olan Türkiye'nin ittifakın en önemli hasmı konumundaki Rusya ile geliştirdiği bu ilişkinin ortak güvenlik mimarisini zafiyete uğratacak olması kaygısı.

ABD savunma sanayiinin en önemli müşterilerinden olan Türkiye'nin başka üreticilere kaptırılması riski.

Türkiye'nin S-400 tedariğinin, ABD Kongresi'nin 2017 Ağustos ayında çıkardığı ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA) kapsamına girmesinden dolayı yaptırımlara muhatap olacak olması ve dolayısıyla Türk-Amerikan ilişkilerine yeni bir darbe vurulacak olması.

Türkiye'nin de üretim programında yer aldığı ve konuşlandıracağı 5. kuşak savaş uçağı F-35'lerin hassas ve üstün özelliklerinin ayrıca her türlü faaliyetlerinin S-400 radar sistemi tarafından ele geçirilebilecek olması kaygısı. Dolayısıyla Türkiye'nin F-35 projesinin dışında bırakılması ve parasını verdiği uçakların teslim edilmeme olasılığının artmış olması.

ABD F-35'LERİ TESLİM ETMEME KARARI ALDI
ABD, Türkiye'de yerel seçimlerden sadece bir gün sonra Pentagon aracılığıyla yaptığı açıklamayla, F-35'lerin Türkiye'ye yerleştirilmesi sürecinde yapılan hazırlıkların askıya alındığını ve gerekli ekipmanların da S-400 anlaşması iptal edilmeden gönderilmeyeceğini bildirdi.

Bu açıklamanın, iki Cumhuriyetçi ve iki Demokrat senatörün S-400'ler iptal edilmezse Türkiye'ye F-35 uçaklarının teslim edilmemesini içeren yasa teklifini Kongre'ye sunmalarından sadece birkaç gün sonra gelmesi de dikkat çekti.

Dönemin Türkiye ve ABD Dışişleri Bakanları, Mevlüt Çavuşoğlu ve Mike Pompeo'nun Washington'daki NATO toplantısı kapsamında bir araya gelmelerinden önce atılan bu adımlar, ABD yönetiminin S-400'ler konusunda Türkiye'ye yaptırım uygulama konusundaki kararlılığını göstermesi bakımından önemli oldu.

Eski Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu ise Pompeo ile ikili görüşmesinden hemen önce bir NATO toplantısında yaptığı açıklamada, Türkiye'nin S-400 konusundaki 'O iş bitti, sistem Temmuz'da konuşlandırılacak' pozisyonunu yenilerken, F-35 projesinin parçası olduğunu, yükümlülüklerini yerine getirdiğini anımsattı.

'Biz programın parçasıyız. Bu kadar basit olmamalıdır,' değerlendirmesini yapan Çavuşoğlu, S-400 sistemlerinin NATO ile entegre edilmesi zorunluluğu olmadığını ve hiçbir şekilde F-35 savaş uçaklarını düşman olarak görmeyeceği güvencesini vermişti

Eski Dışişleri Bakanı, bu konunun konuşulması için teknik bir çalışma grubu kurma önerisinde bulunduklarını da belirtmişti.